De hoofdregel van de Tabakswet is duidelijk: elke vorm van reclame voor tabaksproducten is verboden. Wie een pakje sigaretten koopt, krijgt op de verpakking ook een confronterende "roken is dodelijk" te zien. Deze gezondheidswaarschuwingen zijn verplicht. Toch was de overheid niet altijd al zo streng.

Roken in volle bloei

In het begin van de twintigste eeuw was de business van het roken in volle bloei. Als tabaksverdeler kon je dan ook gouden zaakjes doen. De vele reclamecampagnes van producenten deden de nietsvermoedende consument sigaretten in overvloed kopen. Rond de jaren vijftig en zestig genereerde de bloeiende tabaksindustrie zestig procent rokers van de volwassen bevolking. Als klap op de vuurpijl raadden sommige dokters hun patiënten aan om te beginnen roken. Een fenomeen wat vandaag niemand zich kan voorstellen.

Ondanks de hype begon de positieve reputatie van het roken barsten te vertonen. Dit was mede te wijten aan het bekende onderzoek van William Richard Doll, een Britse epidemioloog die waarschuwde voor de gezondheidsrisico's. Vanaf dan kwamen er steeds meer campagnes die de schadelijke gevolgen van tabak benadrukten. Maar niemand had er oren naar.

Een pak waarschuwingen

De jaren zeventig waren nog minder mooi. In Europa verschenen waarschuwingen op elk pak sigaretten. Het hek was helemaal van de dam toen algemene reclames voor tabak werden verboden. In België ging dit verbod van kracht op 1 januari 1999. Roken transformeerde van geneesmiddel naar schadelijk middel. Toch is dit verbod niet van toepassing op reclame voor tabaksproducten op de verkoopsplaats zelf. Sinds enkele jaren geleden laaien hierover heel wat discussie op. Want waarom wordt reclame verboden voor een product dat eigenlijk helemaal niet verboden is? Moeten we dan ook geen actie ondernemen tegen reclame voor alcohol? Kennelijk niet. Anti-rookreclames de wereld insturen, maar belastingen innen op tabak en sigaretten. Het toppunt van een hypocriete overheid, volgens velen.

Reclame die helpt

De opschudding opende al snel deuren voor een nieuw soort publiciteit: reclame die mensen helpt. De mens werd (en wordt) overstelpt met redenen om onmiddellijk te stoppen met roken. Al even snel kwamen producten zoals de e-sigaret op de markt. Deze zouden mensen verlossen van hun rookverslaving. Het rookverbod in openbare plaatsen, werkruimtes en in de horeca geeft hen alvast een duwtje in de rug.